Η βιταμίνη B12 ανήκει στην ομάδα των υδατοδιαλυτών βιταμινών Β και ονομάζεται κυανοκοβαλαμίνη ή αντι-αναιμική βιταμίνη. Αποτελεί, λόγω δομής, την μεγαλύτερη σε μέγεθος και την πιο σύνθετη από όλες τις βιταμίνες. Συμπλήρωμα διατροφής με Βιταμίνη Β12 σε μορφή υπογλώσσιων δισκίων για καλύτερη απορρόφηση και γρήγορη δράση.

H Βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη) έχει ζωτικό ρόλο στην καλή λειτουργία του οργανισμού καθώς συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού και ανοσοποιητικού συστήματος και των μεταβολικών διεργασιών που αποσκοπούν στην παραγωγή ενέργειας και τη μείωση της κούρασης και της κόπωσης. Αναγκαία για το σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος που μαζί με την αιμοσφαιρίνη μεταφέρουν το οξυγόνο σε όλο τον οργανισμό. Παράλληλα συμβάλλει στη φυσιολογική ψυχολογική λειτουργία και φαίνεται να είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις κατάθλιψης, αφού όπως υποστηρίζουν επιστημονικές μελέτες, παρατηρήθηκε ότι το 30% των ασθενών που νοσηλεύονται για κατάθλιψη έχουν έλλειψη βιταμίνης Β12. Επίσης συμβάλλει στο φυσιολογικό μεταβολισμό της ομοκυστεΐνης. Σε περίπτωση υψηλών επιπέδων ομοκυστεΐνης, η οποία ευθύνεται για την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων, η βιταμίνη Β12 συμβάλλει θετικά στο μεταβολισμό της.

Πίνακας Διατροφικής Ανάλυσης 

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΈΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΑΝΆ ΦΙΑΛΊΔΙΟ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ % Σ.Η.Π.

Βιταμίνη B12 1000μg 40000

*  Σ.Η.Π. = Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη.

Δράση - χρήση

Η βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη) διαδραματίζει ένα ζωτικό ρόλο στη σύνθεση του DNA και στη καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, καθώς βοηθά στον σχηματισμό των νευρικών μεμβρανών και συντελεί στη καλή ψυχολογική λειτουργία. Επίσης είναι αναγκαία για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος που μαζί με την αιμοσφαιρίνη μεταφέρουν το οξυγόνο σε όλο τον οργανισμό. Σημαντική είναι η δράση της βιταμίνης Β12 συμμετέχει στον μεταβολισμό των λιπών και υδατανθράκων για παραγωγή ενέργειας, αναγκαία για τη σωστή ανάπτυξη. Επιπλέον έχει σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του φυλλικού οξέος ενώ δρα και ως συνένζυμο στον βιοχημικό μεταβολισμό των κυττάρων των νευρικών ιστών, του μυελού των οστών και του γαστρεντερικού σωλήνα. Η βιταμίνη Β12 είναι ευεργετική για υγιές ανοσοποιητικό και συμβάλλει στη μείωση της κούρασης και κόπωσης.

Σταθερότητα

Η βιταμίνη Β12 είναι σταθερή στη θερμότητα αλλά βαθμιαία μειώνεται η δράση της σε έκθεση στο ηλιακό φως, οξυγόνο και όξινο καθώς και αλκαλικό περιβάλλον. Επίσης κατά το μαγείρεμα, ομοίως με τις υπόλοιπες βιταμίνες Β, οι τροφές χάνουν μέρος και της Β12, καθώς διαλύεται εύκολα στο νερό.

Συμπτώματα Ανεπάρκειας

Η έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να οδηγήσει σε ένα ευρύ φάσμα αιματολογικών και νευροψυχιατρικών διαταραχών οι οποίες συχνά είναι αναστρέψιμες μετά από την ορθή διάγνωση και τη θεραπεία. Τα συμπτώματα λόγω έλλειψης, είναι όμοια με ανεπάρκεια του οργανισμού σε φυλλικό οξύ, επομένως εύκολα μπορεί να διαφύγουν της προσοχής με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η διάγνωση. Λόγω ανεπάρκειας σε βιταμίνη Β12 κινδυνεύουν κυρίως οι ηλικιωμένοι, άτομα που είναι αποκλειστικά χορτοφάγοι, αλκοολικοί, άτομα που πάσχουν από κακοήθη (μεγαλοβλαστική) αναιμία και ατροφική γαστρίτιδα καθώς και όσοι έχουν υποβληθεί σε επεμβάσεις στο στομάχι.
Έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί σταδιακά να προκαλέσει:
Αναιμία με συμπτώματα όπως αδυναμία, χλωμάδα, εύκολη κούραση, εξάντληση, ταχυπαλμία και δύσπνοια.
Νευρολογικές διαταραχές που εκδηλώνονται με μυρμηγκιάσματα σε χέρια και πόδια, δυσκολίες στο περπάτημα, απώλεια όρασης, διαταραχές μνήμης, παραισθήσεις, μελαγχολία και λύπη ακόμη και αλλαγές στην προσωπικότητα.

Ανεπάρκεια σε βρέφη, οι μητέρες των οποίων είναι χορτοφάγοι, δημιουργεί προβλήματα στην ανάπτυξη, ανεπάρκεια μυϊκής δύναμης και γενικά αδυναμία.

Διατροφικές Απαιτήσεις – Ασφάλεια

Η βιταμίνη Β12 θεωρείται ασφαλής ακόμη και σε υψηλή δόση γι’ αυτό και οι κύριες Διατροφικές Αρχές δεν έχουν ορίσει ανώτατο ανεκτό όριο. Συμπληρωματική χορήγηση 100mg ημερησίως δεν είχε τοξικότητα σε υγιή άτομα. Η Συνιστώμενη Ημερήσια Δόση είναι 2,5μg (ΣΗΔ: Recommended Daily Allowance-RDA). Σε περίπτωση υποβιταμίνωσης συνιστάται 1mg βιταμίνης Β12 την ημέρα, ενώ ως θεραπεία νευρολογικών διαταραχών η βιταμίνη χορηγείται με αγωγή σε ενέσεις για 2 εβδομάδες.

Ωφέλεια από την ευεργετική πρόσληψη συμπληρωμάτων βιταμίνης Β12

• Μεγαλοβλαστική (μακροκυτταρική) αναιμία
Κακοήθης μορφή αναιμίας λόγω ιδιοπαθούς φλεγμονής στο στομάχι, που παρατηρείται κυρίως σε νόσο του Crohn. Αποτελεί κλασσικό σύμπτωμα έλλειψης βιταμίνης Β12, που χορηγείται σε μακροχρόνια θεραπευτική αγωγή.
• Υπερομοκυστεϊναιμία & καραδιαγγειακές διαταραχές
Η βιταμίνη Β12 συμβάλλει στον μεταβολισμό της ομοκυστεΐνης, η οποία ευθύνεται για την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων1. Η ποσότητα της ομοκυστεΐνης στο αίμα ρυθμίζεται από το φυλλικό οξύ και τις βιταμίνες Β6 και Β12.
• Ηλικιωμένοι
Σύμφωνα με έρευνες η έλλειψη βιταμίνης Β12 επηρεάζει σε ποσοστό 10-15% των ηλικιωμένων².
• Φυτοφάγοι
Αναγκαία είναι η συμπληρωματική πρόσληψη βιταμίνης Β12 από άτομα που δεν καταναλώνουν ζωικά τρόφιμα, επομένως δυνητικά η υγεία τους θα εμφανίσει τις συνέπειες λόγω έλλειψης βιταμίνης Β12 στον οργανισμό.
• Κατάθλιψη
Η βιταμίνη Β12 συμβάλλει στην φυσιολογική ψυχολογική λειτουργία. Σε μελέτες παρατηρήθηκε ότι το 30% των ασθενών που νοσηλεύονται για κατάθλιψη έχουν έλλειψη βιταμίνης Β12 3. Επίσης σε πληθυσμιακή μελέτη που συμμετείχαν 3.884 ηλικιωμένοι με καταθλιπτικές διαταραχές διαπιστώθηκε ότι τα άτομα με ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 είχαν σχεδόν 70% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη απ’ ότι όσοι είχαν φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης Β124.
• Υψηλή κατανάλωση αλκοόλ
Άτομα που καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα αλκοόλ διατρέχουν κίνδυνο μειωμένης πρόσληψης και απορρόφησης βιταμίνης Β12, επομένως απαιτείται συμπληρωματική λήψη. Μελέτες σε εξέλιξη συσχετίζουν τα μειωμένα επίπεδα βιταμίνης Β12 με αυξημένο βαθμό καταστροφής του DNA, που αποτελεί παράγοντα επικινδυνότητας εμφάνισης καρκίνου 5. Η ευεργετική δράση της βιταμίνης Β12 διερευνάται και για την νόσο Alzheimer σε άτομα με μειωμένα επίπεδα Β126.

Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β12

Κύριες πηγές είναι το συκώτι, το κόκκινο κρέας, το ψάρι, η μαγιά, τα οστρακοειδή, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Καθώς η βιταμίνη Β12 δεν υπάρχει στα φυτικής προέλευσης τρόφιμα όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά, οι ειδικοί εφιστούν την προσοχή σε χορτοφάγους ή σε άτομα που ακολουθούν στερητικές δίαιτες και προτείνουν την συμπληρωματική πρόσληψη.

Ενδεικτικός πίνακας τροφών με αντίστοιχες ποσότητες⁷:

ΤΡΟΦΙΜΑΒΙΤΑΜΙΝΗ B12 (μg/100g)

Συκώτι από μοσχάρι 96.3

Συκώτι αρνίσιο 74.1

Μπακαλιάρος 65.2

Σκουμπρί 19

Μύδια 18.3

Αντζούγιες 16

Ρέγγα 15

Σαρδέλες 12

Γαρίδες/καραβίδες 5

Γάλα (σκόνη) 3,33

Αυγό 2.6

Αλληλεπιδράσεις - Αντενδείξεις

Η απορρόφηση της κοβολαμίνης απομειώνεται από το αλκοόλ, την έλλειψη βιταμίνης Β6 καθώς και από τη λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως:

Στομαχικές διαταραχές: Φαρμακευτική αγωγή με αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (π.χ. omeprazole, lansoprazole) καθώς και ανταγωνιστές του υποδοχέα Η2 (π.χ.Tagamet, pepsid, zantac).
Αγωγή για το ήπαρ: Cholestyramine
Αντισυλληπτικά από το στόμα
Αντιβιοτικά: neomycin, chloramphenicol
Αντιδιαβητικά: biguanides, metformin, phenformin
Ουρική αρθρίτιδα: colchicines
Συμπληρωματική πρόσληψη συνιστάται μετά από ιατρική συμβουλή στις πιο πάνω περιπτώσεις.

Σε ποια προϊόντα θα το βρείτε:

ProbioAde, LiverAde, MenoAde, B- Complex, Daily One, Xtra Energy, Vitality 50+, Memory, Ηλεκτρολύτες, Vitamin B12

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Διαβάστε Περισσότερα

Gerhard GT, Duell PB. Homocysteine and atherosclerosis. Curr Opin Lipidol. 1999;10(5):417-428.

Baik HW, Russell RM. Vitamin B12 deficiency in the elderly. Annu Rev Nutr. 1999;19:357-377